آشنایی با مقررات مالیاتی
مزایای آشنایی با مسائل مالیاتی
مزایای آشنایی با مسائل مالیاتی مزیت های زیادی برای کارفرمایان و کارآفرینان به همراه دارد. اول این که به آنها کمک می کند تا معافیت های مالیاتی را بشناسد و بتوانند از این معافیت ها استفاده کنند.
دوم این که آشنایی با مسائل مالیاتی مانع از پرداخت جریمه های مالیاتی خواهد گردید. سوم اینکه با منظور کردن مالیات هایی که در بهای تمام شده اثر می گذارد، می توانیم بهای تمام شده کالا و خدمات و همچنین سود خالص کسب و کار خود را به طور دقیق تری پیش بینی نماییم.
چهارمین مزیت آشنایی با مسائل مالیاتی جلوگیری از درگیری مدیریت با مشکلات مالیاتی و تلف شدن وقت و ذهن مدیران در ارتباط با مشکلات مالیاتی است. پنجم جلوگیری از ایجاد اشتباهات محاسباتی مالیاتی است که ممیزین مالیاتی آن را به اشتباه حساب می کنند. ششم اینکه آشنایی با قوانین و مقررات مالیاتی به کارآفرینان در مدیریت بهتر جریان نقدینگی خود کمک می کند. کارفرمایان در صورت اطلاع از ضرب الاجل پرداخت مالیات می توانند پرداخت مالیات خود را حتی الامکان و تا جایی که مقدور است و قوانین اجازه می دهد به تعویق بیاندازند و بدین طریق به جریان نقدینگی واحد خود کمک کنند.
اقدامات لازم توسط کارآفرینان:
پس از ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت ها ، کارفرمایان در اولین گام می بایست حوزه مالیاتی خود را شناسایی کرده و نسبت به تشکیل پرونده مالیاتی اقدام کنند. در دومین مرحله باید دفاتر قانونی یعنی دفتر روزنامه و دفتر کل را خریداری کرده و نسبت به پلمپ آن در اداره ثبت شرکت ها اقدام کنند.
چنانچه شرکت دفاتر قانونی پلمپ شده را خریداری نکند و کلیه فعالیت های مالی خود را در آنها ثبت نکند اداره دارایی صحت کلیه دفاتر و اسناد را زیر سوال برده و بر اساس ضرایبی که در نظر دارد میزان مالیات شرکت را راساٌ و بدون توجه به دفاتر شرکت تعیین می کند.
مالیات های تکلیفی :
مالیات های تکلیفی مالیات هایی هستند که ما تکلیف داریم آنها را از پرداختی هایمان به اشخاص ثالث کم کنیم و به اداره دارایی پرداخت نمایی. این مالیات باید از پرداختی ما به اشخاص ثالث حقیقی یا حقوقی کسر شود و به حساب اداره دارایی واریز گردد.
در صورت عدم انجام این کار ، اداره دارایی میزان مالیات تکلیفی را محاسبه نموده و آن را از ما مطالبه خواهد کرد و ما مکلف به پرداخت جریمه نیز می شویم. پرداخت هایی که مشمول مالیات تکلیفی هستند ،عبارتند از :
- اجاره املاک
- حقوق
- حق الوکاله
- علی الحساب حق الزحمه
- مبالغ پرداختی بابت پیمان کاری و مشاوره
- مبالغ دریافتی به اشخاص حقوقی خارجی و موسسات مقیم خارج از ایران
مالیات بر ارزش افزوده :
مالیات بر ارزش افزوده یک نوع مالیات غیر مستقیم بر مصرف است که به کلیه مراحل تولید و توزیع کالا و خدمات تعلق می گیرد . یک سری از کالاها در ایران مانند محصولات کشاورزی از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند. هر شرکتی که تاسیس می شود باید بررسی کند که آیا مالیات بر ارزش افزوده به فعالیت شرکت تعلق می گیرد یا خیر؟
اگر کالاهای شرکت مشمول مالیات بر ارزش افزوده می باشند، صاحبان شرکت باید در سایت ارزش افزوده به آدرس (www.vat .ir) ثبت نام کنند و پس از ثبت نام، نسبت به تهیه فاکتورهای مورد نیاز اقدام کنند.
بر اساس قانون مالیات بر ارزش افزوده، مصرف کنندگان می بایست 3 درصد قیمت هر کالا را به عنوان مالیات پرداخت نمایند. بنابراین فروشندگان هنگام فروش کالا، 3 درصد از قیمت کالا را مازاد بر قیمت فروش، از خریداران دریافت می کنند. میزان مالیات بر ارزش افزوده جمعاً 3 درصد از قیمت کالای فروخته شده است.
مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی :
جمع درآمد شرکت ها و درآمدهایی که ناشی از فعالیت های انتفاعی اشخاص حقوقی است، پس از کسر هزینه های قابل قبول اداره دارایی و کسر معافیت های مقرر در قانون، مشمول نرخ مقطوع 25 درصد مالیات است.
کلیه فعالیت های کشاورزی، دامپروری، دامداری،پرورش ماهی ، زنبور عسل، طیور، صیادی، ماهی گیری،احیای مراتع و جنگل ها کاملاً از پرداخت مالیات معاف هستند. در واحدهای تولیدی یا معدنی در بخش های تعاونی و خصوصی، 80 درصد درآمد مشمول مالیات به مدت چهار سال از زمان شروع بهره برداری معاف از مالیات است و در مناطق کمتر توسعه یافته که لیست آنها در وزارت امور اقتصادی و دارایی مشخص شده است، تا ده سال از پرداخت مالیات معاف هستند. جهت اطلاع از سایر معافیت های مقرر در قانون می توانید به متن ماده 108 قانون مالیات های مستقیم مراجعه نمایید.
اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی :
معمولاً تا چهار ماه بعد از اتمام سال مالی فرصت داریم فرم خام اظهارنامه مالیاتی را در حوزه مالیاتی و یا از طریق اینترنت دریافت کنیم و پس از تکمیل، آن را به حوزه مالیاتی تحویل دهیم و رسید دریافت نماییم. اگر این کار را انجام بدهیم، اولین شرط قبول دفاتر جهت رسیدگی مالیاتی را حاصل کرده ایم.
متن ماده 104 قانون مالیاتهای مستقیم :
وزارتخانه ها، موسسات دولتی، شهرداری ها، موسسات وابسته به دولت و شهرداریها و کلیه اشخاص حقوقی اعم از انتفاعی و غیر انتفاعی و اشخاص موضوع بند (الف) ماده (95) این قانون مکلف اند در هر مورد که بابت حق الزحمه پزشکی ، هزینه های بیمارستانی و آزمایشگاهی و رادیولوژی، دارویی، مشاوره، کارشناسی، حسابرسی، خدمات مالی و اداری، نویسندگی، تالیف و تصنیف، آهنگ سازی، وازندگی، توازندگی و هنرپیشگی و خوانندگی، نقاشی و دلالی و حق العمل کاری، هر گونه حق الزحمه یا کارمزد ارائه خدمات به استثنای کارمزد پرداختی به بانکها، صندوق تعاون و موسسات اعتباری غیر بانکی مجاز، امور مربوط به نظافت اماکن و ابنیه، احاره ماشن آلات اداری و محاسباتی، کلیه خدمات و ارتباطات رایانه ای ، اجاره هر نوع وسایل نقلیه موتوری زمینی، نگاهداری و تعمیر آسانسور و شوفاژ و تهویه مطبوع، هر نوع کار ساختمانی و تاسیسات فنی و تاسیساتی، نقشه کشی و نقشه برداری، حمل و نقل و وجوهی که بابت حق نمایش فیلم به هر عنوان علی الحساب مالیات مؤدی (دریافت کنندگان وجوه) کسر و ظرف سی روز به حساب تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی کشور واریز و رسید آن را به مؤدی تسلیم نمایند و همچنین ظرف همین مدت مشخصات دریافت کنندگان را با ذکر نام و نشانی آنها به اداره امور مالیلتی ذیربط ارسال دارند.
تسهیلات اعطایی بانکها از طریق قرارداد جعاله در امور مربوط به کشاورزی و تعمیر و تکمیل یک واحد مسکونی ، مشمول کسر 5 درصد مالیات علی الحساب موضوع این ماده نبوده و در این گونه موارد بانکها مکلفند رونوشت قرارداد جعاله تنظیمی با عامل را ظرف سی روز از تاریخ انعقاد قرارداد به ادراره امور مالیاتی ذیربط ارسال دارند.
تبصره 1: در مورد انجام امور مربوط به این ماده چنانچه قراردادی تنظیم گردد کارفرما مکلف است ظرف سی روز از تاریخ انعقاد قرارداد، رونوشت آن را به اداره امور مالیاتی محل با اخذ رسید تسلیم نماید.
تبصره 2 : در مواردی که منابع درآمد مذکور در این ماده کلاً از پرداخت مالیات معاف باشد، کسر علی الحساب مالیات به شرح فوق به شرط استعلام قبلی و کسر نظر اداره امور مالیاتی محل منتفی است.
تبصره 3: در مواردی که وجوه مذکور در این ماده در صندوق دادگستری و امثال آن تودیع و یا به وسیله مراجع اجرایی وصول و ایصال می گردد تودیع کننده مکلف به کسر مالیات نخواهد بود و انجام تکالیف مقرر در این ماده به عهده متصدیانی خواهد بود که دستور پرداخت وجوه مذکور را صادر می کنند.
تبصره 4 : در مورد قراردادهای پیمانکاری موضوع ماده 76 قانون مالیات های مستقیم مصوب اسفند ماه 1345 و اصلاحیه های بعدی آن که پیشنهاد آنها قبل از تاریخ تصویب این قانون باشد کارفرما مکلف است طبق مقررات ماده مذکور عمل نماید.
تبصره 5: سازمان امور مالیاتی کشور تا پایان دی ماه هر سال فهرست سایر مواردی را که باید از آغاز سال بعد به امور مصرح در این ماده اضافه شود، از طریق درج آگهی در روزنامه رسمی و یکی از روزنامه های کثیرالانتشار کشور اعلام خواهد کرد.
تبصره 6: سازمان امور مالیاتی کشور می تواند در صورت خودداری پرداخت کنندگان وجوه موضوع این ماده از انجام تکالیف مقرر، از طریق عملیات اجرایی موضوع فصل نهم از باب چهارم این قانون، مالیات را وصول و در مورد کلیه دستگاه های اجرایی دولت، نهادهای عمومی غیر دولتی و سایر سازمان ها و موسساتی که به نحوی از اعتبارات دولتی استفاده می کنند و همچنین سایر دستگاههایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام یا تصریح نام است، از حساب بانکی آنها برداشت کند.
متن مواد 95 و 96 قانون مالیات های مستقیم :
ماده 95 – صاحبان مشاغل موضوع این فصل مکلف اند اسناد و مدارک مثبت کافی را برای تشخیص درآمد مشمول مالیات خود نگهداری کنند. صاحبان مشاغل را لحاظ تشخیص درآمد مشمول مالیات به گروه های زیر تقسیم می شوند :
الف – صاحبان مشاغلی که به موجب این قانون مکلف به ثبت فعالیت های شغلی خود در دفاتر روزنامه و کل موضوع قانون تجارت هستند و باید دفاتر و اسناد و مدارک مربوط را با رعایت اصول و موازین و استانداردهای پذیرفته شده حسابداری نگهداری کنند.
ب – صاحبان مشاغلی که بر حسب این قانون مکلف به ثبت فعالیت های شغلی خود در دفاتر درآمد و هزینه می باشند. نمونه های دفاتر مذکور توسط سازمان امور مالیاتی کشور تهیه می گردد و در دسترس قرار می گیرد.
ج- صاحبان مشاغلی که مشمول مقررات بندهای (الف) و (ب) فوق نیستند مکلف اند صورت خلاصه وضعیت درآمد و هزینه خود را طبق ضوابط و نمونه های تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی کشور نگهداری کنند.
تبصره 1 – سازمان امور مالیاتی کشور در صورت تشخیص ضرورت تا پایان دی ماه هر ال فهرست مشاغل افزوده شده به بندهای (الف) و (ب) ماده (96) و مشمول از آغاز سال بعد را تهیه و از طریق تشکل های صنفی و درج آگهی در روزنامه رسمی و یکی از روزنامه های کثیر الانتشار به مودیان اعلام می دارد.
تبصره 2 – آیین نامه مربوط به روش های نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک و نحوه ثبت وقایع مالی و چگونگی تنظیم صورت های مالی و نهایی بر اساس نوع فعالیت و همچنین رعایت اصول و موازین و استانداردهای پذیرفته شده حسابداری توسط سازمان امور مالیاتی کشور با کسب نظر از جامعه حسابداران رسمی تهیه و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد رسید.
ماده 96 : الف – صاحبان مشاغل موضوع بند (الف) ماده (95) این قانون عبارتند از :
- دارندگان کارت بازرگانی و کلیه واردکنندگان و صادر کنندگان
- صاحبان کارخانه ها و واحدهای تولیدی که برای آنها جواز تاسیس و پروانه بهره برداری از وزارتخانه ذیربط صادر شده یا می شود.
- بهره برداران معادن
- صاحبان موسسات حسابرسی، حسابداری و دفترداری، خدمات مالی و ارایه دهندگان خدمات مدیریتی، مشاوره ای،انفورماتیک، رایانه ای اعم از سخت افزاری و نرم افزاری و طراحی سیستم
- صاحبان مراکز آموزشی و پرورشی، آموزشگاه های آزاد، مدارس غیر انتفاعی، دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی
- صاحبان بیمارستان ها،زایشگاه ها، آسایشگاه ها، درمانگاه ها و خانه های سالمندان
- صاحبان متل ها و هتل های سه ستاره و بالاتر
- بنکداران،عمده فروش ها، فروشگاه های بزرگ ، واسطه های مالی، نمایندگان توزیع کالاهای داخلی و وارداتی و صاحبان انبارها
- نمایندگان موسسه های تجاری و صنعتی، اعم از داخلی و خارجی
- صاحبان موسسات حمل و نقل موتوری، زمینی، دریایی و هوایی اعم از مسافری یا باربری
- صاحبان موسسات مهندسی و مهندسی مشاور
- صاحبان موسسات تبلیغاتی و بازاریابی
ب – صاحبان مشاغل موضوع بند (ب) ماده (95) این قانون عبارتند از :
- صاحبان کارگاه های صنعتی
- صاحبان مشاغل ساختمانی، تاسیسات فنی و صنعتی، نقشه کشی، محاسبات فنی و نظارت
- چاپخانه داران، لیتوگراف ها، صحاف ها، ارایه دهندگان خدمات چاپ و گرافیست ها
- صاحبان مراکز ارتباطات رایان های
- وکلاء، کارشناسان،مترجمان رسمی دادگستری، مشاوران حقوقی، حسابداران رسمی و اعضای سازمان های نظام مهندسی
- محققان، پژوهشگران و کارشناسان آزاد که به تهیه و ارایه طرح های تحقیقاتی اشتغال دارند.
- دلالان، حق العمل کاران و کارگزاران
- صاحبان مراکز فرهنگی ، هنری،فرهنگسرا ها ، کانون های حرفه ای و انجمن های صنفی و تخصصی
- صاحبان سینماها، تماشاخانه ها و مکان های تفریحی و ورزشی
- صاحبان مشاغل فیلم برداری، دوبلاژ ، مونتاژ و سایر خدمات سینمایی
- پزشکان و دندانپزشکان که دارای مطب هستند و دامپزشکان که به حرفه دامپزشکی اشتغال دارند.
- صاحبان آزمایشگاه ها، رادیولوژی ها، فیزیوتراپی ها، سونوگرافی ها، الکتروانسفالوگرافی ها، سی تی اسکنها، سالن های زیبایی و دیگر ارئه دهندگان خدامت بهداشتی
- صاحبان میهمان سراها، میهمان پذیرها و مسافرخانه ها
- صاحبان تالارهای پذیرایی، رستوران ها، تهیه کنندگان غذاهای آماده، ارایه دهندگان ظروف
- صاحبان دفاتر اسناد رسمی
- صاحبان تعمیرگاه های مجاز و اتو سرویس ها
- صاحبان نمایشگاه ها ، فروشگاه های اتومبیل، بنگاه های معاملات املاک و آژانس های کرایه اتومبیل
- سازندگان و فروشندگان طلا و جواهر
- عاملان فروش و فورشندگان آهن آلات
تبصره 1 – سازمان امور مالیاتی کشور در صورت تشخیص ضرورت می تواند هر یک از مشمولان بند (ب) این ماده را به رعایت مقررات موضوع بند (الف) این ماده ملزم نماید مشروط بر آنکه مراتب کتباً تا پایان دی ماه هر سال به مودیان فوق ابلاغ گردد. مودیان اخیر الذکر از اول سال بعد مکلف به اجرای آن می باشد.
تبصره 2 – منظور از صاحبان مذکور در این ماده اشخاصی است که بهره برداری از موسسات به حساب آنان انجام می شود.
تبصره 3 – مشمولان این ماده که در محل شغل خود دارای فعالیت های شغلی دیگر موضوع این فصل می باشند مکلفند برای کلیه فعالیت های شغلی خود طبق مقرات این قانون عمل کنند.
